متفورمین بر مکانیسم های متعددی در بدن تاثیر می گذارد

3  دسامبر 2019 - متفورمین رایج ترین داروی دیابت نوع 2 است، اما دانشمندان هنوز کاملاً نمی دانند که این دارو از طریق چه مکانیسمهایی به کنترل قند خون می پردازد. در تلاش مشترک محققان موسسهSalk ، مؤسسه تحقیقاتیScriptps و کالج پزشکی ویل کورنل از فناوری جدیدی استفاده شد تا عملکرد این دارو را به خوبی بررسی کنند. در این تحقیق تعداد حیرت انگیزی از "سوئیچ" های بیوشیمیایی که تحت تاثیر متفورمین قرار می گیرند و فرآیندهای مختلف سلولی را کنترل می کنند، شناسایی گردید. همچنین این یافته ها می تواند توضیح دهد که چرامتفورمین توانسته است در مطالعات اخیر مدت زمانسالم ماندن افراد و طول عمر آنها را افزایش دهد. این مقاله در سوم دسامبر 2019 در مجله ی درCell Reportsمنتشر شد.

پروفسور Reuben Shaw، نویسنده مسئول این مقاله و مدیر مرکز سرطان NCI موسسه ی سالک گفت: این نتایج راه های جدیدی را برای درک عملکرد دقیق متفورمین به عنوان یک داروی دیابت همراه با اثرات گسترش مدت زمان سلامت و طول عمر فرد بر ما می گشاید. مسیرهای کشف شده، مسیرهایی هستند که نه ما و نه هیچ کس دیگری قبلا تصور نمی کرد.

پیش از این، تنها مسیر بیوشیمیایی که با فعال شدن متفورمین شناخته شده بود، مسیر AMPK بود که پرفسور Shawآن را کشف کرد. اما دانشمندان اعتقاد داشتند متفورمین بر مسیرهای بیشتری علاوه بر AMPK، تاثیر می گذارد.

دانشمندان یک پلت فرم غربالگری جدید برای بررسی کینازها ایجاد کردند. کینازها پروتئین هایی هستند که گروههای فسفات را منتقل می کنند، که سوئیچ های روشن / خاموش مهمی در سلول ها می باشند، و می توانند به سرعت توسط متفورمین تحت تاثیر قرار گیرند. محققان با استفاده از این فناوری قادر به رمزگشایی صدها واقعه ی نظارتی " خاموش و روشن شدن سوئیچ " بودند که می تواند بر پیری سالم تأثیر گذارد.

دکتر Ben Stein، نویسنده ی نخست این مقاله و دانشجوی دکترای کالج پزشکی ویل کورنل گفت: با راهنمایی دکتر John Yates، یکی از محققان برتر در طیف سنجی جرمی در جهان، و پرفسور Shaw، متخصص در زمینه ی متابولیسم، توانستم یک فناوری نوین را توسعه دهم که به یک سوال مهم زیست شناسی پاسخ می دهد: چه مسیرهایی در کبد توسط متفورمین تنظیم می شوند؟

نتایج نشان داد که متفورمین کینازها و مسیرهای غیر منتظره ای را روشن می کند، که بسیاری از آنها مستقل از AMPK هستند. دو مورد از کینازهای فعال شده: پروتئین کیناز D و MAPKAPK2 نام دارند. اطلاعات زیادی در مورد این کینازها در دست نیست، اما با برخی از استرس های سلولی ارتباط دارند، که می تواند آنها را به اثرات متفورمین بر سلامت و طول عمر که در مطالعات دیگر مشاهده شده است، مرتبط کند. در حقیقت، متفورمین در حال حاضر در چندین کارآزمایی بالینی در مقیاس بزرگ به عنوان داروی افزایش دهنده ی زمان سالم زیستن و طول عمر، در حال آزمایش است، اما مکانیسم تأثیر متفورمین بر سلامتی و پیری مشخص نیست. مطالعه ی حاضر نشان داد که پروتئین کیناز D وMAPKAPK2  ممکن است دو عامل در ارائه ی این اثرات درمانی باشند، این مطالعه اهداف جدید و فرآیندهای سلولی تنظیم شده توسطAMPK ، که ممکن است برای اثرات مفید متفورمین بسیار مهم باشند، را نیز شناسایی نموده است.

پرفسور Shaw می گوید: ما هرگز تصور نمی کردیم که این دو کیناز ارتباطی با متفورمین داشته باشند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که متفورمین با ایجاد یک استرس خفیف باعث می شود سنسورها تحریک شده و تعادل متابولیک را مجددا برقرار کنند، این مکانیسم برخی از فواید متفورمین را که قبلاً گزارش شده بود مانند افزایش پیری سالم در ارگانیسم های مدل که تحت درمان با متفورمین بودند را توضیح می دهد. سوال بزرگ در حال حاضر اینست که متفورمین بر چه اهدافی تاثیر می گذارد، که فواید سلامت را برای همه ی افراد، نه تنها بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 موجب می شود؟

در مرحله بعد، محققان قصد دارند مسیرهای جدید سیگنالینگ کشف شده را با جزئیات بیشتر بررسی کنند تا اثرات مفید متفورمین را بهتر درک کنند.

منبع:

Cell Reports. doi.org/10.1016/j.celrep.2019.10.117

https://www.news-medical.net/news/20191203/Multiple-mechanisms-at-work-in-diabetes-drug-metformin.aspx